เกณฑ์กำกับสหกรณ์ฯ
การปฏิรูปการบริหารจัดการและกำกับดูแลกิจการ
สหกรณ์ออมทรัพย์และสหกรณ์เครดิตยูเนี่ยน
ตามที่คณะรัฐมนตรีได้ประชุมเมื่อวันที่ ๗ มีนาคม ๒๕๖๐ มีมติเห็นชอบแนวทางการปฏิรูปการบริหารจัดการและกำกับดูแลกิจการสหกรณ์ออมทรัพย์และสหกรณ์เครดิตยูเนี่ยน ตามที่สำนักงานเศรษฐกิจการคลัง (สศค.) กระทรวงการคลังเสนอ โดยให้มีการออกหลักเกณฑ์ให้ครอบคลุมความเสี่ยงสำคัญที่เกิดจากการประกอบกิจการทางการเงินของสหกรณ์เช่นเดียวกับแนวทางปฏิบัติของสถาบันการเงินใน 4 ด้าน คือ เกณฑ์กำกับดูแลด้านธรรมาภิบาล เกณฑ์กำกับความเสี่ยงด้านเครดิต เกณฑ์กำกับความเสี่ยงด้านสภาพคล่อง และเกณฑ์กำกับด้านปฏิบัติการ โดยนำหลักการกำกับดูแลสถาบันการเงินของ Basel I มาใช้ รวมทั้งให้มีการพัฒนาบุคลากรของหน่วยงานกำกับดูแล และพัฒนาระบบสารสนเทศของสหกรณ์ให้ทันสมัย นั้น
กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ได้ออกกฎกระทรวงการดำเนินงานและการกำกับดูแลสหกรณ์ออมทรัพย์และสหกรณ์เครดิตยูเนี่ยน พ.ศ. 2564 เพื่อเป็นเกณฑ์กำกับด้านธรรมาภิบาล
กฎกระทรวงการดำเนินงานและการกำกับดูแลสหกรณ์ออมทรัพย์และสหกรณ์เครดิตยูเนี่ยน พ.ศ. 2564
นายทะเบียนสหกรณ์ได้ออกเกณฑ์กำกับดูแลกิจการทางการเงินของสหกรณ์ออมทรัพย์และสหกรณ์เครดิตยูเนี่ยนตามมติ ครม. ไปแล้ว จำนวน 7 เรื่อง และซักซ้อมแนวปฏิบัติตามเกณฑ์กำกับดูแลกิจการสหกรณ์ออมทรัพย์และสหกรณ์เครดิตยูเนี่ยน ประกอบด้วย
1. เกณฑ์กำกับดูแลด้านธรรมาภิบาล จำนวน 3 เรื่อง
1.1 การทบทวนเพดานดอกเบี้ยเงินรับฝาก โดยให้สหกรณ์ออมทรัพย์และสหกรณ์เครดิตยูเนี่ยนทุกขนาดกำหนดอัตราดอกเบี้ยเงินรับฝากทุกประเภทได้ไม่เกินร้อยละ 4 ต่อปี และมีผลใช้บังคับเมื่อพ้นกำหนดหกสิบวัน นับแต่วันประกาศ
ประกาศนายทะเบียนสหกรณ์ เรื่อง กำหนดอัตราดอกเบี้ยเงินรับฝากของสหกรณ์ ลงวันที่ 28 กันยายน 2566
1.2 การจัดทำและเปิดเผยรายการย่อแสดงสินทรัพย์และหนี้สิน กำหนดให้สหกรณ์ออมทรัพย์และสหกรณ์เครดิตยูเนี่ยน ขนาดใหญ่ที่มีสินทรัพย์ตั้งแต่ 5,000 ล้านบาทขึ้นไป จัดทำและเปิดเผยรายการย่อแสดงสินทรัพย์และหนี้สิน ณ วันสิ้นเดือนของทุกเดือนตามรูปแบบที่กำหนด โดยให้เผยแพร่ที่สำนักงานใหญ่ สำนักงานสาขา และเว็บไซต์สหกรณ์
หนังสือกรมตรวจบัญชีสหกรณ์ ที่ กษ 0404/ว 78 ลงวันที่ 13 มิถุนายน 2560
1.3 หลักเกณฑ์เกี่ยวกับสมาชิกสมทบ กำหนดให้สหกรณ์ออมทรัพย์และสหกรณ์เครดิตยูเนี่ยนกำหนดคุณสมบัติสมาชิกสมทบได้เฉพาะบิดา มารดา สามี ภรรยา หรือบุตรของสมาชิกสหกรณ์เท่านั้น เพื่อจำกัดให้รับสมาชิกสมทบได้เฉพาะบุคคลใกล้ชิดของสมาชิก
ระเบียบนายทะเบียนสหกรณ์ ว่าด้วยการรับจดทะเบียนข้อบังคับเกี่ยวกับสมาชิกสมทบของสหกรณ์ พ.ศ.2561
2. เกณฑ์กำกับความเสี่ยงด้านเครดิต จำนวน 5 เรื่อง
2.1 การกำกับดูแลลูกหนี้รายใหญ่
(1) เห็นชอบให้สหกรณ์ถือใช้ร่างระเบียบว่าด้วยการให้สหกรณ์อื่นกู้ยืมเงิน สำหรับบังคับใช้กับสหกรณ์ออมทรัพย์และสหกรณ์เครดิตยูเนี่ยนขนาดใหญ่ ที่มีสินทรัพย์ตั้งแต่ 5,000 ล้านบาทขึ้นไป จะให้กู้แก่สหกรณ์อื่นแต่ละสหกรณ์ได้ไม่เกินร้อยละ 10 ของทุนเรือนหุ้นรวมกับทุนสำรองของสหกรณ์ผู้ให้กู้
(2) เห็นชอบให้สหกรณ์ถือใช้ร่างระเบียบว่าด้วยการรับฝากเงินจากสหกรณ์อื่น สำหรับบังคับใช้กับสหกรณ์ทุกประเภท จะรับฝากเงินจากสหกรณ์ออมทรัพย์และสหกรณ์เครดิตยูเนี่ยนขนาดใหญ่ ที่มีสินทรัพย์ตั้งแต่ 5,000 ล้านบาทขึ้นไป ได้ไม่เกินร้อยละ 10 ของทุนเรือนหุ้นรวมกับทุนสำรองของสหกรณ์ผู้ฝากเงินแต่ละสหกรณ์ โดยหากมีการกู้ยืมเงินจากสหกรณ์ผู้ฝากเงินด้วย เมื่อรวมเงินกู้และเงินรับฝากจากสหกรณ์ดังกล่าวแต่ละรายต้องไม่เกินร้อยละ 10 ของทุนเรือนหุ้นรวมกับทุนสำรองของสหกรณ์ผู้ฝากเงิน
แนวทางปฏิบัติตามร่างระเบียบว่าด้วยการให้สหกรณ์กู้ยืมเงินและร่างระเบียบว่าด้วยการรับฝากเงินจากสหกรณ์อื่น
2.2 ทบทวนหลักเกณฑ์การให้เงินกู้ของสหกรณ์
กำหนดหลักเกณฑ์ในการกำหนดข้อบังคับเกี่ยวกับสิทธิของสมาชิกสมทบ
ระเบียบนายทะเบียนสหกรณ์ ว่าด้วยการรับจดทะเบียนข้อบังคับเกี่ยวกับสมาชิกสมทบของสหกรณ์ พ.ศ.2561
2.3 เกณฑ์กำกับความสามารถในการกู้ยืมของสหกรณ์
กำหนดความสามารถในการก่อหนี้ (Leverage Ratio) ของสหกรณ์ออมทรัพย์ โดยกำหนดอัตราส่วนหนี้สินต่อทุน (Debt to Equity Ratio : D/E Ratio) ไม่เกิน 1.5 เท่า และให้สหกรณ์นำเงินรับฝากสหกรณ์อื่นมาคำนวณเป็นหนี้สินของสหกรณ์ เพื่อควบคุมปริมาณการทำธุรกรรมทางการเงินของสหกรณ์ให้เหมาะสมกับระดับทุนของสหกรณ์แต่ละแห่ง และลดปัญหาการขยายตัวของสินทรัพย์ผ่านการกู้ยืมจากภายนอกจนเกินตัว
3. การพัฒนาระบบสารสนเทศของสหกรณ์ให้ทันสมัย จำนวน 1 เรื่อง
ให้สหกรณ์ออมทรัพย์และชุมนุมสหกรณ์ออมทรัพย์ที่มีสินทรัพย์ตั้งแต่ 5,000 ล้านบาทขึ้นไป จัดส่งรายงานข้อมูลทางการเงินเพื่อติดตามคุณภาพและสถานะสินทรัพย์/หนี้สิน จำนวน 8 แบบรายงาน ให้นายทะเบียนสหกรณ์ทราบเป็นประจำทุกเดือน สำหรับครั้งแรกให้รายงานภายในวันที่ 30 ตุลาคม 2560
คำสั่งนายทะเบียนสหกรณ์ ที่ 15/2560 เรื่อง ให้สหกรณ์ออมทรัพย์และชุมนุมสหกรณ์ออมทรัพย์ที่มีสินทรัพย์ตั้งแต่ 5,000 ล้านบาทขึ้นไป จัดส่งรายงานข้อมูลทางการเงินเพื่อติดตามคุณภาพและสถานะสินทรัพย์/หนี้สิน สั่ง ณ วันที่ 7 สิงหาคม 2560
คำสั่งนายทะเบียนสหกรณ์ ที่ 16/2560 เรื่อง ขยายเวลาให้สหกรณ์ออมทรัพย์และชุมนุมสหกรณ์ออมทรัพย์ที่มีสินทรัพย์ตั้งแต่ 5,000 ล้านบาทขึ้นไป จัดส่งรายงานข้อมูลทางการเงินเพื่อติดตามคุณภาพและสถานะสินทรัพย์/หนี้สิน สั่ง ณ วันที่ 17 สิงหาคม 2560
4. ซักซ้อมแนวทางปฏิบัติตามเกณฑ์กำกับดูแลกิจการสหกรณ์ออมทรัพย์และสหกรณ์เครดิตยูเนี่ยน
ตามที่นายทะเบียนสหกรณ์ได้ออกเกณฑ์กำกับดูแลกิจการสหกรณ์ออมทรัพย์และสหกรณ์เครดิตยูเนี่ยนให้เป็นไปตามมติคณะรัฐมนตรีไปแล้วบางส่วนแต่พบว่าสหกรณ์และเจ้าหน้าที่ส่งเสริมสหกรณ์ยังเกิดปัญหาในทางปฏิบัติหลายประเด็นจึงได้ซักซ้อมแนวทางปฏิบัติตามเกณฑ์กำกับดูแลกิจการสหกรณ์ออมทรัพย์และสหกรณ์เครดิตยูเนี่ยน ดังนี้
หนังสือ ผู้ว่าราชการจังหวัดทุกจังหวัด
หนังสือ สำนักงานส่งเสริมสหกรณ์กรุงเทพมหานคร พื้นที่ 1 - 2